ظروف یک بار مصرف گیاهی
چندین سالیست که ظروف یکبار مصرف به صورت خواسته و ناخواسته مهمان سفره و زندگی ما شده است
تا چند سال پیش که استفاده از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی هنوز در میان مردم متداول نشده بود، مردم مواد غذایی خود را در کاسه های فلزی و ملامینی میریختند اما امروزه به علت راحتی استفاده از ظروف یک بار مصرف، تولید این ظروف افزایش یافته است.
سالانه میلیونها تن پلاستیک در صنایع بستهبندی استفاده میشود، موادی که زمان برگشت آنها به طبیعت ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال طول میکشد.
ظروف یکبار مصرف پلی استایرنی که به طور عمده در بازار وجود دارد، از مونومر استایرن تشکیل شده است. استفاده از مواد پلی استایرن (ظروف یکبار مصرف پلاستیکی) برای مواد غذایی گرم و داغ از نظر بهداشتی به هیچ عنوان مناسب نیست چون این ظروف همیشه مقداری استایرن آزاد در ترکیبات پلیمری خود دارند که فوقالعاده سمی و سرطانزاست و در مواجهه با دمای بالاتر از ۶۵ درجه سانتیگراد آزاد شدن این مونومر تأثیرات سرطانزایی را در بر دارد. به همین دلیل نگهداری، حمل و بستهبندی غذا با دمای بالاتر از ۶۵ درجه در این ظروف ممنوع است. با توجه به این که فرآیند آزاد شدن این مونومر در مواجه با چربی تسریع میشود، بستهبندی مواد غذایی چرب نیز در این گونه ظروف ممنوع است.
رنگی کردن این ظروف علاوه بر انتقال مواد تشکیل دهنده پلاستیک سایر مواد افزودنی شیمیایی را نیز به داخل غذا وارد میکند و اثرات سوء بیشتری بر سلامت دارد. ظروف پلاستیکی جایگاه ویژهای در زندگی ما دارند و حذف آنها غیر ممکن است.
چاره چیست؟
با توجه به مشکلات اشاره شده در خصوص ظروف یکبار مصرف پلاستیکی چاره این است که از ظروفی استفاده شود که کمترین آسیب را به سلامتی و محیط زیست بزند پس باید به سمت استفاده از ظروف یکبار مصرف گیاهی رفت.
از آن جایی که این ظروف قابلیت تجزیه سریع در خاک را دارند اثرات سوء زیست محیطی نیز ندارند و چون در این ظروف کنشی بین ماده غذایی و ظرف وجود ندارد بنابراین میتوان از آنها برای انواع غذاها و مایعات گرم و حتی روغنی استفاده کرد. در ظروف یکبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشکیل دهنده گیاهی (به طور عمده) نشاسته، مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمیشود و سلامت افراد را تهدید نمیکند ضمن این که این ظروف در خاک و طی مدت حداکثر ۶ ماه به چرخه طبیعت بر میگردند.
مواد تشکیل دهنده ظروف یکبار مصرف گیاهی
مواد تشکیل دهنده ظروف یکبار مصرف گیاهی، از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته میشود. نشاسته به طور طبیعی یک پلیمر گیاهی ضعیف است که خاصیت هیدروفیلی (آب دوست) دارد، پس باید به پلیمر قوی تبدیل شود، افزودن اسیدهای چرب گیاهی مانند استاریک اسید و اولئیک اسید باعث میشود تغییراتی در ترکیب اولیه به وجود آید و با تشکیل گروه استری با زنجیره طویل کربنی خاصیت آب گریزی ایجاد شود.
مزایا:
با توجه به این که این ظروف از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته شده و در تولید آنها از موم عسل، روغنهای گیاهی و گلوتن به منظور ایجاد خاصیت پلیمری و ضدآب (آب گریزی) استفاده شده، دارای مزایایی هستند که از جمله فواید این محصولات به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی در هنگام استفاده از مواد داغ و چرب هیچگونه مواد مضری از آن وارد غذا نمیشود. به عبارتی این ظروف عاری از هرگونه اثرات مضر و عکسالعملهای شیمیایی در تماس با مایعات و غذاهای داغ هستند.
در ظروف یکبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشکیل دهنده گیاهی (به طور عمده) نشاسته، مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمیشود و سلامت افراد را تهدید نمیکند ضمن این که این ظروف در خاک و طی مدت حداکثر ۶ ماه به چرخه طبیت بر میگردند دوره تجزیه پذیری آنها کوتاه است. زمان برگشت این ظروف به طبیعت ۵ تا ۶ ماه بدون هیچ آسیب زیست محیطی میباشد. این ظروف مقاوم در برابر حرارت هستند یعنی در دمای بالاتر نیز میتوان از آنها استفاده کرد
. وابستگی به مواد نفتی ندارند
چگونه میتوان مطمئن شد که این ظروف سالم هستند؟
۱- باید دقت شود تا ظروف سطح یکنواختی داشته باشند
۲- هنگامی که جلوی نور گرفته میشوند رگه رگه نباشند و تیرگی و لکه سیاه در آنها مشاهده نشود
در این صورت میتوان از سلامت ظرف مطمئن شد
درپایان ،افرادباهوش توجه داشته باشند که غذای باکیفیت راازرستورانهایی تهیه کنند که از مواداولیه تازه وسالم ودرظروف استاندارد ومناسب ارائه دهند. چون عقل سالم دربدن سالم است...